نرخ فیلتراسیون گلومرولی (GFR) یک معیار اندازه گیری برای مشخص کردن میزان خون در حال عبور از کلیه ها در هر دقیقه است و با توجه به بالا و یا پایین بودن آن می توان به میزان سلامت کلیه های هر شخص پی برد.
عملکرد کلیه با ارزیابی GFR مشخص می شود. GFR حجمی از پلاسما است که در هر دقیقه از یک ماده خاص (مایعی که در کلیه نه ترشح دارد و نه بازجذب) پاک می شود. کلیرانس هم به همین ترتیب تعریف می شود. کلیرانس هر ماده ای یعنی حجمی از پلاسما که در عرض یک دقیقه از آن ماده پاک می شود.
وابسته به شرایط و موقعیت های هر فرد، راه های متفاوتی از طریق تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی روزانه برای افزایش میزان GFR وجود دارد.
البته در مواردی که شخص از میزان بسیار پایین نرخ فیلتراسیون گلومرولی برخوردار است و کلیه های او در وضعیت خوبی قرار ندارند باید به پزشک متخصص مراجعه کرده و از داروها و درمان های متناسب با وضعیت خود استفاده نماید.
آشنایی با GFR : نحوه محاسبه GFR
GFR مستقیما قابل اندازه گیری نیست، برای محاسبه GFR باید از کلیرانس ماده ای استفاده شود که در کلیه نه ترشح شود و نه باز جذب و بهتر است این ماده از خود بدن باشد. برای محاسبه GFR به طور معمول از کلیرانس کراتینین استفاده می کنیم.
در این حالت از کراتینین و کلیرانس کراتینین استفاده می شود. مقدار خونی که کلیه ها می توانند در هر دقیقه از کراتینین پاک کنند، کلیرانس کراتینین نام دارد. برای بدست آوردن کلیرانس کراتینین نیاز به جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته داریم تا بدانیم طی یک روز چه قدر کراتینین دفع شده است.
سپس کراتینین ادرار ۲۴ ساعته، ضربدر حجم ادرار ۲۴ ساعت (صورت) تقسیم بر کراتینین پلاسما (مخرج)
cr×V÷ Pcr
تا اینجا کلیرانس کراتینین در ۲۴ ساعت محاسبه می شود ولی GFR در زمان یک دقیقه تعریف می شود. چون می دانیم ۲۴ ساعت ۱۴۴۰ دقیقه است حاصل را بر ۱۴۴۰ تقسیم می کنیم تا عدد بدست آمده در واحد CC/min حاصل شود.
GFR=Ucr*v/Pcr*1440
|